Kampung Tugu, Portugees erfgoed in Noord-Jakarta Misschien hebben we onder ons nooit gedacht dat mensen van Portugese afkomst nog steeds te vinden zijn in een dorp in het Cilincing-gebied, Noord-Jakarta. Dat gezegd hebbende, dit dorp bestaat al sinds de 17e eeuw. In die tijd werden Portugese soldaten die door de Nederlanders waren gevangen genomen naar Batavia gebracht. Ze vestigden zich toen in wat nu Kampung Tugu wordt genoemd. Door Nederland werden de Portugese soldaten mardijker (mardika) genoemd, die bedoeld was om te worden vrijgelaten. In zijn ontwikkeling werden degenen die zich in Tugu vestigden vaak ‘Zwart Portugees’ genoemd. Deze zwarte Portugezen omarmden eerst het katholicisme, maar velen hebben zich bekeerd tot het protestantisme. Tot dit moment kunnen we nog steeds hun nakomelingen ontmoeten die Portugese achternamen gebruiken zoals: Quiko, Michiels, Abrahams, Broune en nog veel meer.
Tegenwoordig staat er in het dorp Tugu nog steeds een oude kerk in Europese stijl met een grote bel ernaast. Deze kerk is een van de oudste kerken in Jakarta. Het werd voltooid in 1747 en een jaar later ingewijd, uitgestorven Portugese Creoolse taal
In Tugu Village reproduceren en behouden mensen van Portugese afkomst hun cultuur. Tot het midden van de 20e eeuw spraken ze nog steeds Portugees Creools. Deze taal is een gemengde contacttaal tussen Portugees en omliggende talen. Helaas is de taal nu uitgestorven verklaard. Sommige woorden zoals gatu (kat), kumi (eten) en doidu (gek) zijn nog steeds te horen in het lied van de Tuguese keroncong. een halve eeuw overleefde de Portugese Creoolse taal als moedertaal en taal tussen burgers in Kampung Tugu. De erfenis werd echter onderbroken en deze taal stierf uit. “Hoewel het uitgestorven is verklaard, functioneert de Portugese Creoolse taal nog steeds om de cultuur en identiteit van zijn mensen te behouden,” zei Arif. Nu zingen de Tugu-mensen nog steeds keroncong-liedjes van hun voorouders wier teksten nog steeds in het Portugees Creools zijn.
Keroncong Tugu Muziek
Keroncong-muziek is een zeer belangrijk onderdeel van het dagelijkse leven van de Tugu-mensen. Hoewel de Portugese Creoolse taal is uitgestorven en niet langer een communicatiemiddel is, maar de woorden zijn nog steeds te vinden in verschillende gedichten van het lied Keroncong dat nog steeds wordt gezongen door de jongere generatie monumenten tot op de dag van vandaag.In de koloniale periode, in Batavia, werd Keroncong vaak geassocieerd met Mardijkers . Deze muziek werd Portugese muziek genoemd door de koloniale Batavia. Na verloop van tijd werd Keroncong populair in de hele archipel.
De traditie van baden
Een van de cultuur van de Tugu-samenleving die nog steeds overleeft, is baden. De traditie van baden wordt een week na het nieuwe jaar gedaan om zichzelf schoon te maken. Het badevenement werd ook verlevendigd door begeleiding van Keroncong-muziek en -dans. Wat uniek is, moeten alle deelnemers het gezicht smeren met koud vloeibaar poeder. De traditie van het baden wordt nog steeds gehouden door de Tugu Community Kinship Association (IKBT). Soms nodigen ze ook gasten van buiten de gemeenschap uit om deel te nemen aan dit ritueel. Kampung Tugu komt de 21e eeuw binnen en lijkt gevangen te zitten in een industrieel gebied omringd door gigantische containers. Dit gebied lijkt zo geïsoleerd van de drukte van de glitter van Jakarta. Zelfs als het op de juiste manier wordt gecultiveerd en gepromoot, kan het potentieel van Tugu Village een historische toeristische bestemming zijn waarmee rekening moet worden gehouden.